مرور و تاریخچه

با وجود شواهدی که ایمنی و ثمربخشی رژیم مفی پریستون/  میزوپرستول را نشان می‌‌دهند، دشواری‌های سیاسی و تجاری، تولید و توزیع گسترده مفی پریستون را به چالش می‌‌کشند.  در اوایل دهه ۱۹۹۰، محققین دوباره به سراغ امکان استفاده از میزوپرستول به تنهایی‌ به عنوان یک روش ختم بارداری در اوایل آن رفتند. مقدار قابل توجهی‌ از شواهد امروزه ثابت کرده اند که میزوپرستول می‌‌تواند به تنهایی‌ به عنوان روشی‌ جهت القای سقط در اوایل حاملگی استفاده شود. میزوپرستول ارزن است، پایدار در دمای محیط، راحت جهت انتقال، ساده برای تجویز، و بدون نیاز به نگهداری در یخچال حتی دار آب و هوای داغ می‌‌باشد. پس میزوپرستول این پتانسیل را دارد که به طرز معنی‌ داری دسترسی‌ به سقط با دارو را در کشور‌های درحال توسعه و با منابع محدود افزایش دهد.

 

تجربه میزوپرستول به تنهایی‌ در سراسر جهان

بسیاری از زنان، به ویژه در کشور‌ها و شرایطی با قوانین محدود کننده سقط، اقدام به ختم بارداری در اوایل آن‌ با میزوپرستول به تنهایی می‌‌کنند. گزارشات از آمریکای لاتین بیانگر استفاده شایع از میزوپرستول جهت القای سقط در اوایل بارداری می‌‌باشد. با این وجود، بدون اطلاعت و آموزش استاندارد، زنان میزوپرستول را به روش‌های متعددی، با درجه بالای تنوع در دوزاژ و زمان بندی، استفاده می‌‌کنند. بازی از این رژیم‌ها به ثمربخشی بقیه نیستند. فراهم آوردن اطلاعت در باره رژیم‌های مبتنی‌ بر شواهد میزوپرستول، هم برای زنان و هم برای فراهم آورندگان خدمات سلامت، حیاتی‌ می‌‌باشد. 

 

همان گونه که در نقشه زیر می‌‌بینید، میزوپرستول در حال حاضر در بیش از ۱۰۰ کشور از سراسر جهان ثبت شده است. در بیشتر این کشور ها، میزوپرستول جهت پیشگیری از زخم معده ناشی‌ از مصرف دارو‌های ضدّ التهاب غیر استروییدی تأیید شده است. با این وجود، میزوپرستول به دلیل کاربرد‌های فراوانی که در زنان و زایمان دارد، معمولا به صورت "خارج از برچسب" استفاده می‌‌شود. تعداد کشور‌هایی‌ که در آنها استفاده از میزوپرستول برای مقاصد زنان و زایمان شامل پیشگیری از خونریزی بعد از وضع حمل، کنترل سقط ناقص، و در ترکیب با مفی پریستون برای خاتمه زود حاملگی، تائید شده است، رو به افزایش است.

 

در سال‌های اخیر، میزوپرستول به فهرست دارو‌های ضروری سازمان جهانی‌ بهداشت برای کنترل سقط ناقص و خونریزی پس از زایمان اضافه شده است. این نکته منتج به تلاش‌هایی‌ برای افزایش دسترسی‌ اجتماع محور و گسترده میزوپرستول، به خصوص در جوامع با منابع محدود، شده است. با این وجود، به خاطر خواص القا کننده سقطی که دارد، بسیاری از دولت ها، دسترسی‌ به و استفاده از میزوپرستول را محدود یا تلاش به محدود کردنش کرده اند. در نتیجه ، در دسترس بودن و بهای میزوپرستول ممکن است به شدت، در حتی کشورهای که برای یک یا چند کاربرد در آنجا تائید شده است، متغیر باشد.ممکن است میزوپرستول در بازار سیاه یا از طریق داروخانه‌های محلی، یا مغازه‌های دارو، در کشور‌هایی‌ که به طور رسمی‌ در آن‌ها تائید نشده است به سادگی‌ قابل دسترسی‌ باشد. میزوپرستول که از طریق بازار‌های که تحت نظارت نیستند تهیه می‌‌شود، ممکن است کیفیت و بهای متغیری داشته باشد.

چون میزوپرستول بسیار در دسترس است، به طور کلی‌ ارزان است، و در دمای اتاق پایدار می‌‌باشد، القا کننده سقط مناسبی در زمینه منابع محدود، بخصوص وقتی‌ جایگزین‌های مؤثر تر در دسترس نمی‌‌باشند، است. در دهه گذشته و جهت کاهش صدمات ناشی‌ از خدمات سقط  نا ایمن، در زمینه محدودیت شدید قانونی سقط و خدمات سقط ایمن محدود، تلاش‌هایی‌ در زمینه توسعه دسترسی‌ به میزوپرستول شده است. 

 

تجربه میزوپرستول به تنهایی‌ در ایالات متحده

در ایالات متحده، میزوپرستول( نام تجاری Cytotec ) تنها برای پیشگیری و دارمان از زخم معده توسط سازمان غذا و دارو (FDA) آمریکا تائید شده است. با این وجود، پزشکان از میزوپرستول و به صورت "خارج از برچسب"، جهت مقاصد زنان و زایمان، مانند باز کردن سرویکس و القای زایمان استفاده می‌‌کنند. به علاوه، استفاده از میزوپرستول در ترکیب با مفی پریستون جهت ختم بارداری در اوایل آن‌ را، تائید کرده است.  در شرایطی که خدمات مفی پریستون و میزوپرستول، متوتروکسات و میزوپرستول، و سقط مکشی در دسترس می‌‌باشند، در آمریکا استفاده از میزوپرستول به تنهایی‌ خیلی‌ شایع نمی‌‌باشد. با این وجود استفاده  "خارج از برچسب" میزوپرستول به عنوان یک عامل القا کننده سقط به خصوص در بین لتینو‌ها مستند شده است. به علاوه، از آنجائی که محدودیت‌های ایالتی موانع زیادی برای دسترسی‌ به خدمات سقط در کلینیک ایجاد کرده است، در سال‌های اخیر افزایش در آمار سقط‌های انجام شده توسط خود فرد با استفاده از میزوپرستول، در بعضی‌ مناطق کشور گزارش شده است.

 

مکانیسم عمل میزوپرستول

پروستاگلاندین‌ها اسید‌های چربی‌ هستند که به صورت طبیعی و در بافت‌های متفاوتی از بدن تولید می‌‌شوند. پروستاگلاندینE1  از طریق بر هم کنش با گیرنده‌های خاصی‌ روی سلول‌های میومتری باعث انقباضات میومتر می‌‌شود. این بر هم کنش آبشاری از وقایع را باعث می‌‌شود که یکی‌ از آن‌‌ها تغییر غلظت کلسیم و در نتیجه انقباض عضلانی می‌‌باشد. میزوپرستول یک آنالوگ پروستاگلاندین E1 می‌‌باشد. از طریق بر هم کنش با گیرنده‌های پروستاگلاندینی، میزوپرستول باعث باز شدن سرویکس و انقباض رحم شده که به دفع محتویات رحم ختم می‌‌شود. میزوپرستول از نظر متابولیکی به نسبت مقاوم بوده و به همین دلیل طول اثری طولانی دارد. میزوپرستول از طریق سطوح غشایی جذب می‌‌شود و در نتیجه می‌‌تواند از چند راه مختلف استفاده شود.

 

پروتکل میزوپرستول به تنهایی‌

تعیین یک پروتکل بهینه برای استفاده از میزوپرستول به عنوان یک عامل مفرد القا کننده سقط زمینه‌ای فال برای تحقیقات است. محققین در سراسر آسیا و آمریکای لاتین، رژیم‌های مخاطی(داخل دهان و زیر گونه)، زیر زبانی‌، واژنی و با دوز‌های مختلف و همچنین زمان بندی‌های متفاوت را کاوش کرده اند. در مجموع، این مطالعات نشان داده اند که میزوپرستول می‌‌تواند در شرایط متفاوت کلینیکی، با دوز‌های متفاوت، و از طرق متفاوت، به تنهایی‌ و به شکلی‌ مؤثر استفاده شود

نتایج این مطالعات منجر به اتفاق نظر بر سر رژیمی جهت استفاده از میزوپرستول به قصد سقط در اوایل حاملگی شد.رژیم بهینه برای حاملگی‌ها تا هفته نه‌ بارداری عبارت است از:  ۸۰۰ میکروگرم میزوپرستول که ۳-۱۲ ساعت بعد با یک دوز دوم ۸۰۰ میکروگرمی دنبال و در نهایت با یک دوز سوم ۸۰۰ میکروگرمی خاتمه می‌‌یابد( ۳ دوز *۸۰۰ میکروگرم). این دوز‌ها می‌‌توانند از با ثمربخشی یکسان اسفاده شوند. اگر از راه‌های مخاطی یا زیر زبانی‌ استفاده شود، زن باید نیم ساعت قرص را نگاه داشته و پس از آن می‌‌تواند هر چه باقی‌ مانده است را قورت بدهد.

 

با این همه، پروتکل‌های دیگری نیز هستند که به نظر مؤثر می‌‌آیند. یکی‌ از آن‌ها استفاده واژنی ۸۰۰ میکروگرم و ۲۴ ساعت بعد ۸۰۰ میکروگرم دیگر دوباره از طریق واژن. شواهدی وجود دارد که نشان می‌‌دهد تاثیر این پروتکل، در صورت خیس کردن قرص های میزوپرستول با آب تمیز قبل از استفاده واژنی آن، افزایش می‌‌یابد. 

 

ثمربخشی

بهترین شواهد در دست می‌گویند که در صورت مصرف رژیم بهینه و مبتنی‌ بر شواهد آن ( ۸۰۰ میکروگرم داخل دهانی، زیر زبانی‌، یا واژنی با تکرار ۳-۱۲ ساعت بعد و تکرار مجدد ۳-۱۲ ساعت بعد جمعاً سه دوز) طی‌ نه‌ هفته اول بارداری، ۷۵%-۸۵% زنان یک سقط همراه با موفقیت را تجربه می‌‌کنند. نرخ کامل شدن سقط با دارو در صورت استفاده در سنّ‌های بارداری پایین تر، در مرز بالایی‌ این طیف قرار می‌‌گیرد. در ۱۵%-۲۵% مواردی که رژیم با شکست مواجه می‌‌شود. ممکن است به یک مداخله اضافی جهت تکمیل سقط نیاز باشد. مطالعات جدید نشان داده اند که نرخ ادامه حاملگی بعد از مصرف میزوپرستول حدود ۱۰% است. زن ممکن است یک دوز اضافی ۸۰۰ میکروگرمی میزوپرستول دریافت کند یا نیاز به مداخله مکشی داشته باشد. دلیل انجام مداخله مکشی موارد خونریزی شدید یا طولانی، سقط ناقص( باقیمانده بافت جنینی در رحم)، یا ادامه حاملگی را شامل می‌‌شود.ختم با کمک آسپیرایون ممکن است به درخواست خود شخص یا پزشک وی نیز انجام شود.

 

 رژیم میزوپرستول به تنهایی‌ این پتانسیل را دارد که دسترسی‌ به خدمات سقط ایمن در مناطق فقیر و کشور‌های در حال توسعه را افزایش دهد. با این وجود، رژیم میزوپرستول به تنهایی‌ به ثمربخشی هیچ کدام از دو رژیم مفی پریستون/میزوپرستول یا متوتروکسات/میزوپرستول نیست. به علاوه اثرات جانبی مرتبط با این رژیم ، با وجود قابل تحمل بودن، به صورت کلی‌ از اثراتی که با دیگر رژیم‌ها مرتبط می‌‌باشند، شدید تر است.

 

واجد شرایط بودن

بسیاری از زنان در اوایل بارداری خود برای رژیم میزوپرستول به تنهایی‌ واجد شرایط به نظر می رسند. اگر استفاده از میزوپرستول به تنهایی به سقط ناقص یا ادامه حاملگی بیانجامد، سقط مکشی ممکن است لازم باشد. زنانی که تحت رژیم به تنهایی میزوپرستول هستند باید مایل و قادر به انجام فرآیند مکشی با ابزار، در صورت نیاز باشند.

 

موارد منع مصرف

اگر زنی‌ یک حساسیت مستند به پروستگلاندین ها، یا میزوپرستول به طور خاص، داشته باشد، نباید میزوپرستول استفاده کند. اگر حاملگی خارج رحمی مورد شک یا ثابت شده است، نباید میزوپرستول استفاده کند. و در نهایت، اگر زن در رحم خود  دارد، ابزار پیش از تجویز میزوپرستول باید خارج شود.

زنانی که دارای عفونت‌های رحمی/تناسلی زنان، اختلال انعقادی، فشار خون، کم خونی شدید، بیماری قلبی عروقی، و/یا مغزی عروقی ، استفاده اخیر از ضدّ انعقاد، و فشار خون دارند، در بعضی‌ از مطالعات کلینیکی در نظر گرفته نشده اند.در هچین مواردی، استفاده از میزوپرستول منوط به برسی‌ فرد به فرد می‌‌باشد.

 

اثرات، اثرات جانبی و عوارض

اثرات

خونریزی از واژن و درد( شبیه دل پیچه) رحمی اثرات شاخص  سقط با دارو بوده و ناشی‌ از فرایند سقط می‌‌باشند. بسیاری از زنان دل‌ پیچه و دردهای شکمی، بسیار شبیه آنچه در یک سیکل قاعدگی سنگین یا سقط خود به خودی تجربه می‌‌شود، را گزارش می‌‌کنند. زنان گزارش می‌‌کنند که خونریزی از واژن هم از نظر زمانی‌ و هم از نظر شدت می‌‌تواند به طرز معنی‌ داری متغیر باشد، و بسیاری آن را مشابه با یک قاعدگی سنگین یا سقط خود به خودی گزارش می‌‌کنند. اکثریت مطالعات انجام شده روی رژیم میزوپرستول به تنهایی‌، گزارش کرده اند که میانگین زمان خونریزی حدود دو هفته است. بسیاری از زنان دفع لخته خون، که می‌‌تواند بزرگ نیز باشد، و دیگران دفع بافت خاکستری یا قهوه‌ای مایل به تیره (محصولات بارداری) را گزارش می‌‌کنند. این بافت معمولا طولی کم تر از یک تا دو اینچ دارد.

 

اثرات جانبی

اثرهای جانبی گزارش شده عبارتند از تهوع، استفراغ، اسهال، سرگیجه، سردرد، تب، لرز، راش پوستی، و درد لگن. در اغلب موارد، این اثرهای جانبی گذرا بوده و در طی 24 ساعت پس از مصرف میزوپرستول برطرف می شوند. در میان زنانی که درد لگن پس از استفاده از رژیم میزوپرستول به تنهایی را گزارش کرده اند، حدود 25٪ اعلام کرده اند که درد بسیار قوی تر از درد قاعدگی بوده است. در اغلب موارد، اثرهای جانبی و درد لگن را می توان با داروهای ضد درد خوراکی ( مانند ایبوبروفن) کنترل کرد.

تعدادی از موارد گزارش شده از برزیل، قرار گرفتن در معرض میزوپرستول در دوران جنینی را با افزایش خطر ابتلا به ناهنجاری های اندام و اختلالات سیستم عصبی مرکزی مرتبط دانسته اند. با این وجود، خطر مطلق مربوطه به قرار گرفتن در معرض میزوپرستول در درون رحم کم به نظر می رسد. زنانی که استفاده از رژیم میزوپروستول به تنهایی را انتخاب می کنند باید آگاه باشند که اگر دارو موفق به القای سقط نشد و اگر بارداری تا پایان آن ادامه پیدا کند، اثرات احتمالی تراتوژنیک ناشی از میزوپروستول رخ خواهد داد.

 

عوارض

عوارض جدی پس از استفاده میزوپرستول نسبتا نادر است. با این وجود، زن باید با فراهم آورندگان سرویس تماس بگیرد اگر زن:

•  تب یا لرز به مدت بیشتر از 24 ساعت پس از استفاده میزوپرستول را تجربه کند.

•  بیش از دو پد بزرگ (یا حوله ضخیم) در طی یک ساعت از دو ساعت متوالی به خون آغشته کند و یا اگر او خونریزی مداوم برای چند هفته را تجربه کند.

•  تجربه شروع ناگهانی خونریزی شدید به مدت دو هفته یا بیشتررا پس از مصرف میزوپروستول داشته باشد. و / یا

•  هیچ و یا خونریزی اندکی در هفت روز پس از استفاده میزوپروستول داشته باشد.

 

حدودا در 15٪ -20٪ از موارد، سقط ناقص است و یا یک دوز اضافی از میزوپرستول و یا مداخله مکشی مورد نیاز است. به خاطر اینکه استفاده از میزوپرستول منجر به انبساط دهانه رحم می شود، در کل انبساط مکانیکی در صورت انجام. سقط مکشی غیر ضروری است.

 

مقبولیت

مطالعات کمی به طور مستقیم رژیم میزوپروستول به تنهایی را قابل قبول ارزیابی کرده اند. اگر چه اثرهای جانبی مربوط به رژیم میزوپرستول به تنهایی از شدت بیشتری برخوردار بوده، اکثر بیماران گزارش می دهند که این اثرهای جانبی قابل تحمل می باشد. رضایت بیمار با رژیم واژنی بالا است و اکثر بیماران بیان می کنند که آنها از روش میزوپروستول برای سقط در آینده استفاده کرده و نیز روش را به دیگران توصیه می کنند.

 

سایر موارد استفاده از میزوپرستول

میزوپروستول برای دامنه وسیعی از شرایط از جمله پیشگیری از زخم معده القا شده توسط دارو‌های ضدّ التهاب غیر استروییدی استفاده می شود. میزوپروستول برای مقاصد  سلامت زایمان و بیماریهای تخصصی زنان از جمله القای زایمان، باز شدن سرویکس، و سقط سه ماهه دوم نیز استفاده می شود. میزوپرستول  در هر دو پیشگیری و درمان خونریزی بعد از زایمان و مدیریت سقط ناقص و فراموش شده نیز موثر است. از آنجا که میزوپرستول در کنترل سقط ناقص موثر است، دارو به بخشی جدایی ناپذیر از مراقبت پس از سقط  تبدیل شده است برای یک لیست از منابع مشورت شده برای این بخش از وب سایت، لطفا به بخش مرجع ما مراجعه کنید.